Ćwiczony mięsień staje się silniejszy, a gimnastykowany mózg staje się bystrzejszy.
Jeżeli nie poćwiczysz mięśnia z obciążeniem – nie urośnie. Podobnie, jeżeli nie będziesz gimnastykować mózgu swojego dziecka nie stanie się on tak bystry, jak mógłby być.
Taki trening warto wykonywać zwłaszcza w wieku szkolnym, ponieważ mózg dziecka przechodzi wtedy olbrzymie przeobrażenia.
Jeżeli metaforycznie porównamy mózg do komputera, to “lepszy komputer mniej muli”, pewnie powiedziałoby Twoje dziecko.
Czy wiesz, jak możesz polepszyć działanie tego komputera?
PRZYJRZYJMY SIĘ, JAK DZIAŁA MÓZG TWOJEGO DZIECKA
W wieku 7 lat dość znacznie zmienia się organizacja mózgu. Jednym ze skutków tej zmiany jest ograniczenie zdolności bezwysiłkowej nauki, którą dysponują przedszkolaki. Dlatego siedmiolatkowi nauka nie przychodzi już tak łatwo, jak dotychczas bo mózg przestaje chłonąć wszystkie informacje z otoczenia jak leci, lecz zaczyna je selekcjonować – uczy się tego, na czym skupi uwagę.
Oczywiście wysiłek, który musi włożyć dziecko w wieku szkolnym w naukę jest nieporównywalnie mniejszy niż wysiłek, który musi włożyć osoba dorosła – mózg dziecka nadal jest absolutną błyskawicą.
KLUCZOWE ZMIANY W MÓZGU
W okresie szkoły podstawowej i dojrzewania kolejny raz powiększa się masa istoty białej w mózgu, co związane jest z pokrywaniem się połączeń neuronowych warstwą tłuszczu, zwaną mieliną. To właśnie proces mielinizacji sprawia, że zwiększa się grubość, trwałość i przewodność szlaków neuronowych, co przekłada się szybkość przewodzenia impulsów nerwowych i tym samym działania całego mózgu. Prędkość impulsu w neuronie bez mieliny wynosi 1m/s a w pokrytym mieliną aż 100m/s.
Dlatego jest to świetny moment na dostarczenie dziecku ambitnych wyzwań, które dodatkowo rozwiną możliwości jego mózgu. Aby było to możliwe dziecko potrzebuje ciekawych metod, ambitnych wyzwań, możliwości ponoszenia porażek i przestrzeni do zabawy. Zazwyczaj nie otrzyma tego w szkole.
CZY SZKOŁA NIE GIMNASTYKUJE MÓZGU TWOJEGO DZIECKA?
I tak, i nie. Badania mówią, że gimnastykuje pamięć. Jest jednak również sporo przekonujących badań, także polskich naukowców z których wynika, że potencjał dzieci w szkole nie tylko nie jest rozwijany, ale wręcz marnowany.
Przykładem może być czytanie. Nawet bardzo inteligentne dzieci mogą mieć z nim trudności.
Zazwyczaj dzieje się tak dlatego, że były uczone czytania mało twórczymi metodami głoskowymi, które są nudne, żmudne i mało efektywne. Metodologia nauki czytania, którą posługują się nauczyciele w szkołach liczy sobie już blisko 200 lat i – delikatnie mówiąc – w małym stopniu uwzględnia najnowsze odkrycia związanych z mózgiem i jego możliwościami uczenia się.
Udowodniono na przykład, że dzieci, które uczyły się sylabizować mają większe trudności z nauką czytania.
Badania Celine Alvarez wykazują, że sylabizowanie utrudnia posługiwanie się kodem alfabetycznym, a pokazywanie związku pomiędzy dźwiękami, a literami z pominięciem sylabizowania przynoszą dużo lepszy efekt.
To tylko jeden z przykładów, że stosowane dziś metody szkolne nie są doskonałe – Twoje dziecko najprawdopodobniej uczyło się sylabizować (oczywiście nie jest to winą nauczycieli, że wymaga się od nich stosowania określonej metodologii).
TRENING SZYBKIEGO CZYTANIA ROZWIJA MOŻLIWOŚCI INTELEKTUALNE DZIECI W SZKOLE PODSTAWOWEJ
Czy wiesz, że uczniowie, którzy osiągają największe sukcesy w szkole związane z nauką, najczęściej najlepiej też czytają, bo – jest to udowodnione – czytanie jest jedną z najlepszych metod gimnastyki mózgu. Trening szybkiego czytania zwielokrotnia ten efekt. Dlaczego?
Ponieważ:
- rozwija umiejętność aktywnego uczenia się
- prowadzi do wykształcenia się tzw. wyższych zdolności poznawczych
- przyczynia się do zwiększenia szybkości i jakości myślenia
Jeżeli według definicji czytanie jest to proces myślowy, uruchomiony symbolami (tekstem) znajdującymi się na zadrukowanej kartce, to szybsze i sprawniejsze czytanie wymusza szybsze myślenie. Jeżeli dziecko czyta bardzo sprawnie i szybko, jest to oznaką jakości i szybkości procesów myślowych, które zachodzą w jego umyśle.
- przyczynia się również do zwiększenia liczby przeczytanych książek
Zazwyczaj osoby, które sprawnie czytają, czytają dużo, a to wpływa na jakość tzw. wsadu sensorycznego w ich mózgach, a jego z kolei jakość – jak wynika z badań Lisy Feldman-Barrett – bezpośrednio przekłada się nie tylko na inteligencję ale również na jakość przeżywanych emocji, uczuć oraz prezentowanych zachowań.
Czytanie wpływa na kształtowanie się charakteru i umiejętności miękkich, gdyż znacząco rozwija zdolność do empatyzacji i wyobraźnię.
Na tym nie koniec.
SZYBKIE CZYTANIE ROZWIJA TAKŻE TALENT MATEMATYCZNY
Już wiele lat temu neuronaukowcy zaobserwowali, że obszary położone obok siebie w mózgu, wzajemnie się stymulują. Obecnie dzięki skanom mózgu wiemy, że obszary wrażliwości na słowa znajdują się w bezpośredniej bliskości obszarów wrażliwych na liczby. Dlaczego jednak to właśnie trening szybkiego czytania jest jednym z lepszych stymulantów ośrodków matematycznych w mózgu?
Dzieci ucząc się czytania w szkole przechodzą szkolenie fonetyczne, a to angażuje tylko lewą stronę płata potylicznego mózgu. Dzieci uczone w ten dość już starodawny (ale nadal popularny w szkołach) sposób, nie osiągają zbyt wielkiej biegłości w tej sztuce.
Dzieci, które oprócz szkolenia fonetycznego przechodzą również trening rozpoznawania całych słów, zwrotów i prostych zdań mają stymulowany i w związku z tym rozwijany duży obszar prawej kory potylicznej. Dzięki temu aktywizują i rozwija całą, obecną na dwóch półkulach mózgu architekturę matematyczną.
Przynosi to niesamowite efekty, bo dzieci szkolone w rozpoznawaniu całych słów nie tylko zaczynają szybciej czytać, ale również osiągają lepsze wyniki w matematyce.
TRENING SZYBKIEGO CZYTANIA TWORZY WZBOGACONE ŚRODOWISKO
Kiedy dziecko trenuje szybkie czytanie w jego mózgu następują realne i konkretne zmiany.
Intensywna stymulacja słowem pisanym sprawia, że w mózgu rozwija się gęstsza sieć naczyń włosowatych, dzięki czemu jest on lepiej ukrwiony, a tym samym lepiej dotleniony i odżywiony, co wpływa na lepszą kondycję jego działania.
Trening umysłowy i życie we wzbogaconym środowisku zwiększa również wagę mózgu.
Trenowane lub stymulowane neurony zwiększają swój rozmiar. Mają o 25% więcej rozgałęzień i większą liczbę połączeń. Większa liczba rozgałęzień bardziej rozsuwa neurony, prowadząc do zwiększenia objętości i gęstości mózgu. Idea, że mózg jest jak mięsień, który rośnie dzięki ćwiczeniom jest nie tylko metaforą.
CO JESZCZE OPRÓCZ TRENINGU SZYBKIEGO CZYTANIA POPRAWIA PRACĘ MÓZGU?
Warto wykonywać z dzieckiem wszystkie aktywności, które rozwijają wyobraźnię (również przestrzenną), szybkość myślenia oraz pamięć – zarówno krótkotrwałą, jak np. memory, jak też długotrwałą – techniki pamięciowe, nauka wierszy, piosenek.
Pamiętaj, nigdy nie jest ani za późno ani za wcześnie na stymulację mózgu. Dla przykładu w zajęciach Akademii Nauki uczestniczą dzieci w wieku od 3 do 15 lat. Podczas zajęć trenują nie tylko szybkie czytanie, ale również koncentrację i pamięć.